Bierbrouwer InBev ernstig in de fout door illegaal gebruik en fotoshoppen van bekende supportersfoto van Vincent Mentzel
In 1969 maakte Vincent Mentzel, een van Nederlands bekendste fotografen de inmiddels tot een soort icoon verworden zwart wit foto van de supporters bij de voetbalwedstrijd Feijenoord tegen Ajax in 1969 in de kuip in Rotterdam, waarbij een der supporters een flesje Oranjeboom bier in zijn hand hield.
De brouwer Inbev gebruikte deze foto, zoals recentelijk bleek, sinds 2009 zonder daar toestemming voor te vragen, waarbij zij de foto ook nog hadden gefotoshopt. Het etiket Oranjeboom werd vervangen door Jupiler en een andere supporter, die een sigaret vasthield kreeg in plaats daarvan een bierflesje Jupiler in de hand gestopt met alle wijzigingen in kleur, waardoor ze extra opvielen.
Vorig jaar werd in een café een wandgrote afdruk met de gefotoshopte flesjes ontdekt door de fotograaf, waarop een regeling tot stand kwam onder het mom “iedereen kan een fout maken”. Daarbij was het van belang dat Inbev toen stelde dat het om een eenmalige inbreuk zou gaan.
Later werd weer een andere inbreuk ontdekt en ging de fotograaf naar een advocaat, die Inbev sommeerde om volledige opgave te doen van het illegale gebruik van de foto en van de gefotoshopte versies daarvan. In plaats dat Inbev toen eerlijk en open antwoordde, probeerde zij de inbreuken te beëindigen zonder dat echter te melden aan (de advocaat van) Vincent Mentzel.
Vervolgens bleek dat er nog meer niet gemelde inbreuken hadden plaatsgevonden op diverse locaties, die druppelsgewijs naar voren kwamen. Inbev wees een minnelijke regeling af en kon daarop een kort geding tegemoet zien.
Op 18 maart 2016 wees de Voorzieningenrechter de eisen van Vincent Mentzel toe.
Deze betreffen onder andere de opgave aan wie Inbev de foto of het (gemanipuleerde) bestand heeft aangeboden, wie de foto heeft gemanipuleerd, hoe deze al dan niet digitaal is verspreid en nadere informatie over eventuele andere inbreuken, naar aanleiding van enig handelen van Inbev, dit alles onder verbeurte van dwangsommen.
Daarnaast wist Mentzel aannemelijk te maken dat hij grote schade heeft geleden door de aantasting van zijn goede naam, nu de gefotoshopte foto als een commerciële uiting zal worden gezien, terwijl dat geenszins de bedoeling is geweest van Vincent Mentzel. De Voorzieningenrechter wees dan ook een voorschot op de totale schade toe van € 40.000,00. Daarnaast moet Inbev de proceskosten en de reële kosten van Mentzel’s advocaat betalen, alles ongeacht de vraag of Inbev in beroep zal gaan of niet.
Het is een interessant vonnis om dat het niet alleen gaat om het ongeautoriseerd “plukken” van internet of een andere vorm van gebruik zonder toestemming auteursrechthebbende, maar omdat het aangeeft hoe ernstig de gevolgen kunnen zijn van het manipuleren van een foto, een feit dat vele gebruikers zich kennelijk onvoldoende realiseren. Vaak worden de zwaardere gevallen in der minne geregeld en is er dus relatief weinig jurisprudentie over.
In zo verre is dit vonnis een interessante nieuwe aanwinst.
Het vonnis is gepubliceerd op www.rechtspraak.nl: ECLI:RBAMS:2016:1482,Rechtbank Amsterdam, C/13/602647/KG ZA 16-158.
Deze zaak wordt behandeld door onze kantoorgenoot, Mr. Ronald Vles.