Flexibel inzetten van personeel – afwijken van verworven rechten

De grote (financiële) veranderingen in de zorgsector nopen veel zorgaanbieders tot het aanpassen van het bedrijfsmodel. Onderdeel van dat nieuwe bedrijfsmodel kan zijn dat medewerkers flexibel worden ingeroosterd. Dat kan conflicteren met eerder met medewerkers gemaakte afspraken. Bijvoorbeeld afspraken over het enkel inroosteren in de ochtend.

In een recente uitspraak van de kantonrechter in Assen (http://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:RBNNE:2015:3316) is uitgemaakt dat de beslissing van de werkgever om eerder met werknemers gemaakte afspraken te wijzigen mogelijk is als aan drie voorwaarden is voldaan:

1. Is sprake van een redelijke aanleiding voor het doen van een voorstel?

In de casus in Assen wordt uitgegaan van de redelijke aanleiding voor het doen van een wijzigingsvoorstel.

2. Is het voorstel van de werkgever redelijk?

Afspraken in de arbeidsovereenkomst en verworven rechten betekenen niet dat deze nooit meer kunnen worden gewijzigd. Onder omstandigheden kan van partijen worden gevergd afspraken bij te stellen.

De kantonrechter acht de voorgestelde wijziging om de volgende redenen redelijk:

–              de inroostering gebeurt op basis van een Roosterstatuut dat in overleg met de ondernemingsraad tot stand is gekomen;
–              de inroostering wordt gemonitord zodat waar nodig bijstelling kan plaatsvinden;
–              de wens van de werkgever precedentwerking te voorkomen is legitiem;
–              werkneemster wordt niet heel vaak op andere werkdagen en -tijden ingeroosterd.

3. Kan in redelijkheid medewerking van werkneemster worden gevergd?

Werkneemster heeft de afgelopen jaren ook op middagen en avonden, op vrijdagen en in de weekeinden gewerkt. Blijkbaar viel dat in te passen in haar privé-agenda. De kantonrechter oordeelt dat de bedrijfseconomische en financiële belangen van de werkgever in dit geval zwaarder wegen dan de vrijetijdsbesteding van werkneemster.

De kantonrechter wijst vervolgens de vordering van werkneemster af.

Opmerkingen

Of het mogelijk is om bestaande afspraken ter zijde te schuiven zal afhankelijk zijn van het wegen van de belangen van de werkgever ten opzichte van die van de werknemer. Is er in de arbeidsovereenkomst een eenzijdig wijzigingsbeding opgenomen, dan kan die belangenafweging sneller in het voordeel van de werkgever omslaan. Maar het gebrek aan een dergelijk beding leidt er niet toe dat het aanpassen van de afspraken niet mogelijk is. Wel moet de werkgever – zoals altijd – kunnen laten zien dat deze zorgvuldig omgaat met alle belangen.

Had de werkneemster de wijziging van de afspraken dan niet kunnen tegenhouden? Jawel. Haar argumenten zouden dan wel meer gewicht moeten hebben. Denk bijvoorbeeld aan het moeten opvangen van schoolgaande kinderen, het uitvoeren van (mantel)zorgtaken of het hebben van een tweede baan.

Voor inlichtingen kunt u zich wenden tot mr O. Planten of H.W. Prillevitz